Metode kontrole postoperativnog bola u oralnoj hirurgiji

Abstract

Postoperativni bol je bol akutnog karaktera i predstavlja neprijatno senzorno i emocionalno iskustvo izazvano iritacijom nervnih vlakana usled povrede tkiva izazvane hirurškom intervencijom. Intenzitet postoperativnog bola varira u zavisnosti od tipa intervencije i ličnosti pacijenta. U stomatologji se radi suzbijanja bola u toku intervencije daleko najviše koristi metod lokalne anestezije, a postoperativni bol se, više ili manje efikasno, suzbija analgeticima koji suzbijaju senzibilizaciju receptora za bol (nociceptora) na periferiji, u operisanom tkivu. Uloga lokalnih anestetičkih rastvora u stomatologiji jeste da privremeno, reverzibilno, prekinu sprovođenje impulsa sa periferije, tj. iz predela usne šupljine i lica, predstavljajući najčešći i najjednostavniji način anesteziranja tkiva u stomatologiji. Upravo ovim putem lokalni anestetički rastvori izazivaju lokalnu analgeziju tkiva, tačnije bezbolnost u toku stomatološke intervencije, kao i posle stomatoloških intervencija. S druge strane, za suzbijanje postoperativnog bola kao i bola zbog kog se pacijent obratio stomatologu, koriste se sredstva koja podižu prag nadražaja za bol delujući analgetički. Delovanje ovih sredstava je prvenstveno periferno, lokalno u tkivu, gde se suzbija stvaranje medijatora bola. Dakle, ova sredstva utiču prvenstveno na percepciju bola. Međutim, pojedini analgetici deluju i centralno, što znači da utiču i na reakciju na bol. Poznato je da se postoperativni bol znatno smanjuje ukoliko se inhibiše centralna hiperalgezija, koja nastaje kao reakcija centralnog nervnog sistema na bolne stimuluse sa periferije. Ova strategija se koristi u prevenciji bola.