Urgentna endodontska terapija

Abstract

Urgentna endodontska terapija je neizostavni deo svakodnevnog rada stomatologa. Ovakav vid terapije se sprovodi kod akutnih reverzibilnih i ireverzibilnih pulpitisa, akutnih apeksnih periodontitisa. Takođe, traume zuba i potpornog aparata zahtevaju urgentnu terapiju. S obzirom na brzi i nagli razvoj simptoma, pacijenti često dolaze uplašeni sa prisutnim jakim bolom ili otokom, što su dva najčešća simptoma koja pacijenti prijavljuju. Bol je odlika inflamacije pulpe ili periapikalnog tkiva. Karakteristike bola razlikuju reverzbilne i ireverzibilne pulpitise. Inflamacija periapikalnog tkiva je posledica infekcije kanala korena u vidu akutnog apeksnog periodontitisa koji može progredirati u apsces što se manifestuje intraoralnim otokom. Daljim razvojem infekcije prisutni su i ekstraoralni simptomi. Širenjem infekcije dolazi do poremećaja opšteg stanja pacijenta. Očekuje se da intervencija bude brza, što se postiže definitivnim tretmanom i medikamentnom terapijom zasnovanoj na temeljnoj anamnezi, kliničkom pregledu, primeni pomoćnih dijagnostičkih sredstava. Poštovanje ove ,,3D” procedure čini intervenciju efikasnom. Bilo kakvi propusti dovode do grešaka i neuspeha primenjene terapije, što može rezultovati pogoršanjem kliničke slike i razvojem komplikacija. Primena antibiotika i analgetika mora biti opravdana i primenjena samo kao dopunska urgentnoj endodontskoj terapiji. S obzirom na varijetet akutnih kliničkih stanja, terapija se sprovodi u vidu indirektnog ili direktnog prekrivanja pulpe, pulpotomije, pulpektomije ili terapije inficiranog kanala korena. Hitan endodontski tretman se najčešće odnosi na terapiju akutnog apeksnog periodontitisa i zasniva se na transkanalnoj drenaži i inciziji i drenaži apscesa u slučaju postojanja fluktuacije. Definitivni tretman podrazumeva endodontsku terapiju inficiranog kanala korena. Urgentna stanja predstavljaju i traume u vidu fraktura krunica i korena, kontuzija, subluksacija, luksacija i avulzija. Postoje različiti terapijski modaliteti navedenih trauma. Endodontska terapija se izvodi neposredno kod fraktura krunice sa otvaranjem zubne pulpe u vidu pulpotomije i pulpektomije. Povrede potpornog aparata zuba se prvenstveno saniraju repozicijom i imobilizacijom, dok se endodontska terapija obično sprovodi nakon 7-10 dana. Nakon izvršene urgentne endodontske terapije, kao i definitivnog tretmana, neophodni su redovni kontrolni pregledi.