Antimikrobna uloga mucina pljuvačke

Abstract

Mucini su glavni činioci zaštite mukoze respiratornog, gastrointestinalnog i reproduktivnog trakta organizma. Njihovo prisustvo je dokazano i u pljuvački, gde se zbog specifičnih funkcija izdvajaju niskomolekularni (MG2) i visokomolekularni mucini (MG1). Mucini pljuvačke su lokalnog porekla, jer ih sintetišu acinusne ćelije pljuvačnih žlezda. Oni su po hemijskoj strukturi glikoproteini jer se sastoje iz osnovnog proteinskog dela i bočnih ugljenohidratnih lanaca. Procentualno, mucini više sadrže šećernu komponentu (više od 50%). Osnovna uloga mucina pljuvačke je zaštita oralnih struktura, jer ulaze u sastav zubne i mukozne pelikle, daju viskoznost pljuvački ali imaju i antimikrobnu ulogu. Literaturni podaci ukazuju da su niskomolekularni mucini efikasniji od visokomeolekularnih mucina u zaštiti oralnih tkiva od delovanja mikroorganizama. Mucini pljuvačke štite usnu duplju agregacijom sa bakterijama, što olakšava njihovo uklanjanje tokom gutanja. Agregacijom bakterija mucinima i njihovo mehaničko uklanjanje spiranjem pljuvačke značajan je faktor u inhibiciji stvaranja kolonija bakterija i prevencija primarne infekcije oralne sluzokože. Pored toga što sprečavaju kolonizaciju oralne mukoze patogenim mikroorganizmima, oni učestvuju i u očuvanju normalne bakterijske flore. Pored antibakterijskog delovanja, najnovija istraživanja su ukazala na antifungicidno delovanje mucina. Na osnovu analiziranih podataka tokom ove interakcije se izdvajaju niskomolekularni mucini pljuvačke koji deluju protiv raznih gljivica.