Oralnohirurški tretman pacijenata na antikoagulantnoj i antiagregacijskoj terapiji

Abstract

Uvod: Antikoagulantna sredstva (AKS) i antiagregantna sredstva (AAS) imaju široku primenu u dugoročnoj prevenciji i tretmanu tromboembolijskih komplikacija. Kod pacijenata na antikoagulantnoj i antiagregacijskoj terapiji, prilikom hirurških procedura, potrebno je ostvariti ravnotežu između rizika intraoperativnog ili postoperativnog krvarenja sa jedne, i tromboembolijskih komplikacija sa druge strane. Samim tim, kontrola hemostaze, kod ovih pacijenata, jedan je od najvažnijih činilaca koji doprinose sveukupnom uspehu oralnohirurškog tretmana. Cilj: Cilj ove studije bio je procena rizika postoperativnog krvarenja nakon oralnohirurških intervencija kod pacijenata na terapiji AKS i AAS. Materijal i metode: U studiju je bilo uključeno ukupno 25 pacijenata. Od toga, 15 pacijenata koji pripadaju eksperimentalnoj grupi je podeljeno u 3 kategorije: pacijente na antikoagulantnoj, pacijente na antiagregacijskoj kao i pacijente na kombinovanoj terapiji. Kontrolnu grupu činilo je 10 zdravih pacijenata. Pre intervencije, iz medicinske dokumentacije su prikupljani podaci o osnovnom oboljenju i vrsti terapije, a zatim je vršena procena nivoa oralne higijene kao jednog od faktora koji imaju uticaj na nivo krvarenja tokom i posle OH intervencije. Podaci o vrsti oralnohirurške intervencije takođe su uzimani u obzir. Kod pacijenata na antikoagulacijskoj terapiji, određivana je i vrednost INR pred samu intervenciju. Nakon intervencije, prikupljeni su podaci o metodi izvršene hemostaze, kao i mogućem postoperativnom krvarenju. Rezultati: U eksperimentalnoj grupi od 15 pacijenata, 9 pacijenata koristilo je antiagregacijsku, 3 pacijenta je koristilo antikoagulantnu, dok su preostala 3 pacijenta bila na kombinovanoj terapiji. Najčešće osnovno oboljenje u eksperimentalnoj grupi terapije bila je angina pectoris (u 40% slučajeva). Kod ovih pacijenata najčešće primenjivana metoda hemostaze bila je kombinacije primene Sorbacel-a i šavova. Nakon izvršene hemostaze, postoperativno krvarenje nije zabeleženo ni u jednoj ispitivanoj grupi, uz primenu metoda lokalne hemostaze. Zaključak: Većina oralnohirurških intervencija se može bezbedno izvesti bez promene antikoagulacione ili antiagregacione terapije, uz adekvatno primenjenu hemostazu.